کاربردهای وسیع بتن در سازه‌های مختلف و انعطاف‌پذیری آن از نظر نحوه ساخت و ترکیبات مورد استفاده، باعث به وجود آمدن انواع بسیار زیادی از بتن‌ها شده است. هر یک از انواع بتن دارای ویژگی‌های منحصر به فرد بوده و برای مقاصد خاص یا عام مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه به معرفی برخی از انواع بتن‌های پرکاربرد می‌پردازیم.
بتن معمولی
بتن‌های معمولی رایج‌ترین نوع بتن محسوب می‌شود. این بتن‌ها، از ترکیب ساده سه مولفه اصلی آب، سیمان و سنگدانه به دست می‌آید. طرح اختلاط متداول برای بتن‌های معمولی، 1:2:4 است. کاربرد اصلی این نوع بتن‌ها در ساخت پیاده‌روها یا ساختمان‌هایی است که به مقاومت کششی بالا نیازی ندارند.
تن سبک
هر بتنی که دارای چگالی پایین‌تر از 1920 کیلوگرم بر متر مکعب باشد، به عنوان بتن سبک در نظر گرفته می‌شود. سنگدانه‌هایی از جنس مواد طبیعی (سنگ پا و پوکه معدنی) یا مواد مصنوعی (رس یا شیل منبسط شده) و مواد فرآوری شده (پرلایت و ورمیکولیت) برای ساخت بتن‌های سبک مورد استفاده قرار می‌گیرند. تنها ویژگی مهم بتن‌های سبک، رسانایی حرارتی بسیار پایین آن‌ها نسبت به دیگر انواع بتن‌ها (ضریب انتقال 0.3 نسبت به ضریب انتقال 10 تا 12) است. بتن‌های هوادار، یکی از انواع بتن‌های سبک محسوب می‌شوند.
بتن سنگین
بتن‌های سنگین، با عنوان بتن با چگالی بالا نیز شناخته می‌شود. چگالی این نوع از بتن‌ها بین 3000 تا 4000 کیلوگرم بر متر مکعب تغییر می‌کند. ساخت بتن‌های سنگین با استفاده از خرده سنگ‌های دارای چگالی بالا به عنوان سنگدانه صورت می‌گیرد. یکی از متداول‌ترین مواد مورد استفاده در بتن‌های سنگین، باریت (با وزن مخصوص 4.5) است. به دلیل مقاومت خوب بتن‌های سنگین در برابر تشعشعات رادیواکتیو، این نوع بتن‌ها اغلب در ساخت نیروگاه‌های اتمی به کار می‌روند.
بتن آرمه یا بتن مسلح
بتن آرمه یا «بتن مسلح» (Reinforced Concrete)، از ترکیب بتن‌های معمولی با فولاد ساخته می‌شود. در بتن‌های مسلح با قرار دادن میله، سیم، کابل یا مش فولادی درون بتن‌های معمولی (پیش از اتمام عمل آوری)، مقاومت کششی افزایش می‌یابد. ساخت این نوع بتن‌ها، نیازمند نظارت کافی برای اطمینان از پیوند حداکثری بین بتن و تقویت‌کننده‌های فولادی در حین فرآیند گیرش و سخت شدن است. بتن‌های مسلح کاربرد وسیعی در صنایع و ساختمان‌های مدرن دارند. اجزا فولادی در برابر بارهای کششی و بتن در برابر بارهای فشاری مقاومت می‌کنند. به این ترتیب، ترکیبی به وجود می‌آید که مقاومت خوبی در برابر انواع بارها دارد.
بتن پیش ساخته
«بتن پیش ساخته» (Precast Concrete)، به شکل‌های بسیار متنوع بتن گفته می‌شود که ساخت آن‌ها با استفاده از قالب‌های مخصوص در کارخانه صورت می‌گیرد. به منظور استفاده از این بتن‌ها، ابتدا باید گیرش و سفت شدن کامل آن‌ها تحت شرایط کنترل شده انجام شود. میله، دیوار، راه پله، ستون، بلوک، حصار و بسیاری از المان‌های سازه‌ای دیگر به صورت پیش ساخته به کار می‌روند. سازندگان بتن‌های پیش ساخته، مشخصات سازه مورد نیاز مشتری را دریافت می‌کنند؛ آن را با ابعاد دقیق در کارخانه می‌سازند؛ و به محل پروژه انتقال می‌دهند. مزیت اصلی استفاده از این بتن‌ها، سرعت کار و کیفیت بالای آن‌ها است. بتن‌های پیش ساخته برای شرایطی مورد استفاده قرار می‌گیرند که نیاز به موارد زیر باشد:
- نسبت‌بندی بی عیب و نقص ترکیبات
- مخلوط کردن دقیق سیمان، سنگدانه و آب به منظور دستیابی به طرح اختلاط دلخواه
- احتیاط در حین انتقال و بتن‌ریزی در قالب‌های از پیش طراحی شده
- عمل آمدن کامل تحت شرایط کنترل شده از نظر دما و رطوبت
و ……….
بدون نظر